Jak przebiegały i jaki charakter miały wybory w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej? Odpowiedzi na te pytania będzie można znaleźć na wystawie, która będzie prezentowana w Radiostacji Gliwice (ul. Tarnogórska 129).
Ekspozycja „Wybory i referenda w PRL w latach 1946–1989”, przygotowana przez IPN Oddział w Szczecinie i Muzeum w Gliwicach, ukazuje wybory w PRL w możliwie szerokim ujęciu – jako akt historyczno-polityczny, ale też nakreślając ich społeczny i kulturowy kontekst.
– Pierwsze wybory, w styczniu 1947 r., do Sejmu Ustawodawczego były jeszcze starciem Polskiej Partii Robotniczej, Polskiej Partii Socjalistycznej i Stronnictwa Ludowego z opozycją, powszechnie utożsamianą z Polskim Stronnictwem Ludowym. Przełomowe znaczenie dla nowego ustroju państwa miały wybory parlamentarne z 26 października 1952 r. Ich wyniki miały potwierdzić hegemonię Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wybory te przeprowadzono w roku uchwalenia Konstytucji PRL, która zrywała z trójpodziałem władzy w Polsce i wprowadziła wzorowaną na konstytucji sowieckiej zasadę jedności władzy państwowej – przypominają organizatorzy wystawy. – W czasach Władysława Gomułki (1956 – 1970) wprowadzono zmiany w ordynacji wyborczej. Wybory stały się w pewnym sensie plebiscytem popularności władz. Głosowanie ze stycznia 1957 r. potwierdziło akceptację społeczeństwa dla takiej formy legitymizacji władzy, choć nie w całości. W wątpliwość poddawano sposób głosowania bez skreśleń oraz rezygnację z tajności. Do 1980 r. wszelkie protesty dotyczące wyborów miały charakter jednostkowy i rozproszony. Były jedynie sygnałem niezadowolenia z władzy i ustroju. Sygnały poważniejszych zmian pojawiły się podczas wyborów do rad narodowych w 1984 r., a szczególnie po październikowych wyborach do sejmu w 1985 r. Wybory z 4 czerwca 1989 r., choć były wynikiem kontraktu zawartego między umiarkowaną częścią obozu solidarnościowego a władzami, otwarły nowy etap polskiego parlamentaryzmu.
Wystawa w radiostacji będzie czynna od 11 lipca do końca września. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.muzeum.gliwice.pl.
