Niektóre z tych dokumentów przeleżały ponad pół wieku w rodzinnych archiwach, zakamarkach biurek i szaf.
Urzędowe pozwolenia, metryki urodzenia, świadectwa… Wystawione niegdyś na Kresach, setki kilometrów stąd, przypominają o dziedzictwie i smutnych doświadczeniach naszych ojców, dziadków i pradziadków. Wtłoczono ich niegdyś we Lwowie, Stanisławowie, Tarnopolu czy Wilnie do dusznych wagonów, w których przez kilka – kilkanaście tygodni zmierzali do „nowej” Polski. W trakcie podróży, świadomie lub całkowicie przypadkiem, niektórzy wysiadali w Gliwicach. Jak postrzegali ówczesne miasto? Jak układali sobie w nim życie? O tym wszystkim opowie multimedialna wystawa GLIWICCY KRESOWIANIE, prezentowana od 17 września do 26 grudnia w Willi Caro (ul. Dolnych Wałow 8a).
Otwarcie tej ekspozycji (godz. 13.00) zostanie połączone z koncertem Dziewczęcego Zespołu Wokalno-Taneczny „Ychtis” (program „Sercem we Lwowi”) oraz promocją najnowszej publikacji Muzeum w Gliwicach, zatytułowanej – jakżeby inaczej – „Gliwiccy Kresowianie”. Książka autorstwa Bożeny Kubit dopełnia bowiem niecodziennego i momentami bardzo osobistego charakteru wystawy, do której przygotowania wykorzystano liczne pamiątki rodzinne gliwickich Kresowiaków, w tym fotografie (historyczne i współczesne). Frapującym elementem ekspozycji mają być materiały audiowizualne, m. in. filmy dokumentalne, a także spisane bądź nagrane wspomnienia byłych mieszkańców dawnych Kresów Wschodnich II RP. Zwiedzający spróbują ponadto doświadczyć atmosfery karkołomnego transportu, oglądając np. odtworzony wiernie wagon, w którym przed ponad 60 laty podróżowali na Zachód repatrianci ze Wschodu. Na takim właśnie tle przedstawione zostaną dzieje ludzi, którzy odcisnęli niezwykle silne piętno na powojennej historii naszego miasta. Bez nich nie byłoby tutaj licznych instytutów naukowych i Politechniki Śląskiej, spadkobierczyni najlepszych tradycji Politechniki Lwowskiej.
– W okresie powojennym historia przesiedleń z Kresów była objęta milczeniem – zauważa Bożena Kubit z Muzeum w Gliwicach. – Zmiany końca XX wieku otworzyły jednak w tej kwestii możliwość prowadzenia badań. Są one doskonałą okazją – jedyną, biorąc pod uwagę wiek gliwickich Kresowian – do udokumentowania umykającej na naszych oczach historii mówionej, opowiadanej przez tych, którzy przeżyli i pamiętają opisywane wydarzenia. Chcemy tę wiedzę przekazać młodszym pokoleniom, szczególnie młodzieży szkolnej. Naszym celem jest uwrażliwienie jej na wielokulturowość, pobudzenie świadomości o korzeniach rodzinnych oraz zbudowanie swoistej więzi międzypokoleniowej i postawy szacunku wobec ludzi starszych i ich osobistych historii związanych ze skomplikowanymi dziejami XX stulecia.
Warto podkreślić, że wystawa GLIWICCY KRESOWIANIE stanowi jedno z wydarzeń towarzyszących wrześniowemu Kongresowi Kultury Województwa Śląskiego. Publikacja „Gliwiccy Kresowianie” jest zaś uzupełnieniem popularnego cyklu muzealnych wydawnictw ukazujących wielokulturowość Gliwic. (kik)
Informacje: Dział Upowszechniania Muzeum w Gliwicach, tel. 32/335-44-03