Forum Pamięci o Dziedzictwie Żydowskim w Polsce

Obiekty kultury i kultu religijnego polskich Żydów są integralną częścią naszego narodowego dziedzictwa kulturowego. W okresie II wojny światowej większość z nich została zdewastowana lub unicestwiona przez niemieckiego okupanta.

Te nieliczne, cudem zachowane, ulegały w okresie PRL-u stopniowej degradacji i zniszczeniu, a procesy te postępowały również w ostatnich latach. Okaleczone przez czas i zaniedbanie, materialne ślady żydowskiej obecności na ziemiach polskich są jak niemy wyrzut sumienia widniejący w krajobrazie wielu miast i wsi. Mimo szeregu działań podejmowanych na rzecz ich ocalenia przez władze administracyjne różnych szczebli, a także organizacje żydowskie i stowarzyszenia społeczne, wciąż zbyt wiele obiektów żydowskiego dziedzictwa znajduje się w stanie wymagającym podjęcia pilnych działań konserwatorskich i renowacyjnych.

Organizowane przez Muzeum w Gliwicach spotkania w Domu Pamięci Żydów Górnośląskich w ramach programu Forum Pamięci o Dziedzictwie Żydowskim w Polsce mają na celu upowszechnienie wiedzy na temat możliwości i sposobów ochrony dziedzictwa żydowskiego w naszym kraju, ze szczególnym uwzględnieniem Górnego Śląska. Pierwsze z nich, zaplanowane na 20–21 listopada 2019 r., dotyczyć będzie cmentarzy żydowskich w Polsce.

Zaproszeni goście, przedstawiciele między innymi Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Związku Miast Polskich, Śląskiego Konserwatora Zabytków, Komisji Rabinicznej ds. Cmentarzy, administracji samorządowej, gmin żydowskich oraz organizacji pozarządowych, w swoich wystąpieniach postarają się odpowiedzieć na następujące pytania:

• Jak kwestie ochrony cmentarzy żydowskich reguluje polskie prawodawstwo?
• Jakie działania na rzecz ochrony cmentarzy żydowskich podejmują władze państwowe,   samorządowe, gminy żydowskie  i organizacje pozarządowe?
• Na czym polega opieka organizacji pozarządowych nad cmentarzami żydowskimi?
• W jaki sposób można powstrzymać postępującą degradację tych obiektów?
• Jakie działania w tym zakresie podejmuje się w innych krajach europejskich?
• Jak dokumentować żydowskie cmentarze i zachować je w zbiorowej pamięci?